Binnen dit programma staat de dienstverlening aan de inwoners centraal langs de beleidsterreinen Werk, Inkomen en Zorg. Wij willen de Bevelandse inwoners stimuleren tot zelfstandige participatie in de samenleving. Er wordt een beroep gedaan op de eigen kracht en verantwoordelijkheid van de inwoners. Tegelijkertijd bieden we sociale zekerheid aan inwoners, die dat nodig hebben. We streven naar een goede balans tussen de behoefte aan inkomensondersteuning van inwoners en de betaalbaarheid van de regelingen voor de gemeenten.
Naar aanleiding van de toeslagenaffaire en ook de boodschappenaffaire, is in het coalitieakkoord van de vorige regering opgenomen dat wetten beoordeeld worden op eenvoud, menselijke maat en uitvoerbaarheid en waar nodig verbeterd worden. In verband hiermee is het rapport ‘Participatiewet in balans’ opgesteld. De conclusies van dit rapport waren dat sprake is van een ongelijke verhouding tussen de als beperkt ervaren ondersteuning, het strenge sanctieregime en de complexe inrichting van de bestaanszekerheid. Daardoor raken inwoners in onzekerheid, wordt werkhervatting bemoeilijkt en ervaren zij wantrouwen bij hun contact met de overheid.
Inmiddels is er een wetsvoorstel gereed onder de naam Participatiewet in balans, het gaat om de grootste geplande aanpassing van de Participatiewet sinds de invoering in 2015. Het wetsvoorstel bevat aanpassingen die ervoor moeten zorgen dat niet de regels, maar de mens meer centraal komt te staan. Inwerkingtreding is voorzien voor 1 januari 2025. We nemen de uitvoering nadrukkelijk mee in de voorbereidingen. We gaan er voor zorgen dat klantmanagers bekend zijn met wat van hen wordt verwacht en geven hen de juiste tools om de aanpassingen in de praktijk te brengen. Denk aan de ruimte voor maatwerk en meer beslisruimte. Binnen de GR krijgen deze ontwikkelingen de komende jaren de nodige aandacht. Hier wordt ook de verbinding gezocht met het project 'Simpel Switchen' dat gericht is op het vereenvoudigen van de overstap van uitkering naar werk.
Met ingang van 1 januari 2022 zijn er met invoering van de nieuwe Wet Inburgering fors meer taken naar de GR gekomen. Daarnaast is er sprake van een enorme toename van het aantal gehuisveste en te huisvesten statushouders. Er is geen formatie bijgekomen om aan de toegenomen klantvraag te voldoen. Om de kwaliteit ten aanzien van de uitvoering van de taken inburgering te borgen, is er een momenteel een advies in behandeling voor uitbreiding van de formatie inburgering.
Het afgelopen jaar is er intensief samengewerkt met de gemeenten Middelburg, Vlissingen, Veere, Schouwen-Duiveland en Tholen aan een nieuw contract leertrajecten Inburgering. Dit heeft geresulteerd in een nieuw contract met Scalda met ingang van 1 augustus 2024. Met dit contract borgen wij de leerroutes voor de komende jaren.
Vanaf 2021 zijn de kaders voor armoede en schulden samengevoegd in de Kadernota ‘Armoede en Schulden 2021-2024’. “Gemeenten willen in eerste instantie zoveel mogelijk voorkómen dat mensen financiële problemen krijgen en in een armoedesituatie terechtkomen. Mensen die al in een dergelijke situatie zitten, willen we met onze regelingen en voorzieningen zo goed mogelijk helpen zodat die situatie zo kort mogelijk duurt en de gevolgen van armoede en schulden zo beperkt mogelijk blijven.” Binnen de kaders van de kadernota én de wettelijke kaders voeren wij onze schuldhulp- en dienstverlening uit. De manier waarop we dit doen, is beschreven in het ‘Plan Schulddienstverlening’. De Kadernota loopt in 2024 af en het plan Schulddienstverlening loopt in 2025 af. Momenteel is er een voorstel in behandeling om beiden te verlengen t/m 2026.
Daarnaast brengen we inwoners met betalingsproblemen zo vroeg mogelijk in beeld. Hiermee maken we vroegtijdige hulpverlening mogelijk door gebruik te maken van daadwerkelijke signalen en outreachende hulpverlening. Deze werkwijze is succesvol gebleken in de praktijk, ook in vergelijking met landelijke cijfers. Het Dagelijks Bestuur heeft al eerder besloten Vroegsignalering structureel op te nemen in de uitvoering. Er is deels structurele formatie en deels incidentele formatie benoemd t/m 2024. In september 2024 brengen we op basis van een evaluatie advies uit voor borging van de formatie vanaf 2025.
Verder verstrekken we maatwerkvoorzieningen, die bijdragen aan de zelfredzaamheid en participatie van inwoners. Dit is het sluitstuk van de Wmo. De mate waarin we maatwerkvoorzieningen verstrekken hangt onder andere af van de voorzieningen, die gemeenten zelf creëren in het voorliggende veld. Wij moeten elkaar opzoeken, samenwerken, inwoners vroegtijdig voorlichten etc. anders bereiken we niet de gewenste besparingen of de gewenste grip op het sociaal domein.
Bij inwoners die ondersteuning vragen wordt de persoonlijke situatie integraal in kaart gebracht om zodoende een passende oplossing te zoeken. De ondersteuning kan (achtereenvolgens) bestaan uit:
- Het inzetten van maatwerkvoorzieningen.
- Het stimuleren van de eigen kracht.
- Het benutten van de sociale omgeving van de burger.
- Het inzetten van algemene of collectieve voorzieningen.
Door het benutten van de eigen mogelijkheden van inwoners, hun omgeving en het inzetten van algemene of collectieve voorzieningen beperken wij het beroep op maatwerkvoorzieningen.
Met ingang van 1 mei 2024 is er een nieuw contract ingegaan voor de maatwerkvoorzieningen hulp bij het huishouden, begeleiding, dagbesteding en kortdurend verblijf. Voorheen was er sprake van resultaatgericht indiceren. Hierbij ontving de zorgaanbieder een vast maandbedrag per cliënt. Nu is er sprake van financiering op basis van PxQ, wat betekent dat er per geleverd uur wordt betaald. Belangrijk uitgangspunt van het nieuwe contract is dat er meer regie ligt bij de toegang.