Algemeen
Binnen dit programma staat de dienstverlening aan de inwoners centraal binnen de beleidsterreinen Werk, Inkomen en Zorg. Doel is de Bevelandse inwoners stimuleren tot zelfstandige participatie in de samenleving. Er wordt een beroep gedaan op de eigen kracht en verantwoordelijkheid van de inwoners. Tegelijkertijd bieden we sociale zekerheid aan inwoners, die dat nodig hebben. We streven naar een goede balans tussen de behoefte aan inkomensondersteuning van inwoners en de betaalbaarheid van de regelingen voor de gemeenten.
Ontwikkelingen in de doelgroepen
Het aantal bijstandsgerechtigden neemt licht toe. Echter de groep jongeren onder de 27 jaar, vormt de grootste stijging. Om hierop te kunnen anticiperen is de doelgroep jongeren een belangrijk speerpunt binnen de afdeling Werk, Inkomen en Zorg. Op verschillende terreinen besteden we extra aandacht aan deze groep om te werken aan een goed toekomstperspectief. Voor jongeren onder de 27 jaar ligt de nadruk op re-integratie, inzet loonkostensubsidie, inzet jobcoaches en beschutwerk. Dit in nauwe samenwerking met schulddienstverlening.
Procesoptimalisatie en digitalisering
Procesoptimalisatie vormt de basis voor efficiënte werkprocessen met aandacht voor datagericht werken middels prestatie-indicatoren. We hebben de afgelopen maanden de volgende stappen gezet waarbij we op hoofdlijnen de werkprocessen hebben doorlopen, beschreven en aangepast:
- Quickscan werkprocessen optimalisatie is afgerond
- WMO werkprocessen optimalisatie is grotendeels afgerond
- Ontzorgen werkprocessen optimalisatie is afgerond
- Vroegsignalering en Schulddienstverlening werkprocessen optimalisatie is gestart
- Handhaving werkprocessen optimalisatie is gestart.
Vanuit de resultaatbestemming van de jaarrekening 2023 is er een bestemmingsreserve beschikbaar gesteld voor de Digitalisering en optimalisering van de werkprocessen van het onderdeel WIZ.
De verbeterslag ten aanzien van Digitalisering is door verschillende oorzaken (waaronder de aanbestedingen van de software) naar een later moment doorgeschoven in de planning. We kunnen vanaf 2026 starten met de uitvoeringsfase van deze Digitalisering, gelijktijdig met de nieuwe software. In 2025 anticiperen we hierop door voorbereidende werkzaamheden uit te voeren.
De onttrekking uit de bestemmingsreserve staat gepland voor 2026.
Samenwerking
Op beleidsniveau werken we intensief samen onder andere met de beleidsmedewerkers van de 5 gemeenten. We participeren in werkgroepen, zorgen voor kennis die up-to-date is en verwerken dit in onze werkprocessen en informeren betrokken ketenpartners. We hebben de afgelopen maanden verschillende uitvragen geformuleerd en uitgezet onder de beleidsmedewerkers van de 5 gemeenten en onze coördinerende positie ingezet bij verschillende vraagstukken. Dit om efficiënte samenwerking te bewerkstelligen.
Managers WIZ hebben bij het MO WIZ de financiële rapportage van WIZ GR de Bevelanden besproken. Uitgangspunt is een duidelijke rapportage waarbij vormgeving, inhoudelijke tekst en uitleg bij de financiële overzichten besproken zijn en de wensen geïnventariseerd zijn vanuit de Managers van de 5 gemeenten. We hebben de eerste aanpassingen doorgevoerd in de Q1 rapportage om vervolgens de komende financiële rapportages verder te kunnen optimaliseren.
We werken intensief samen met de vijf lokale gemeenten met een gebiedsgerichte aanpak. Dit is onder andere zichtbaar door de aanwezigheid en samenwerking in de lokale teams. Ook wordt er gezamenlijk opgetrokken door middel van casusoverleg bij meervoudige complexe problematiek.
Er zijn verschillende verwachtingen per gemeente ten aanzien van het vormgeven van Stevig Lokale Teams. Onze ambitie is eenduidigheid te creëren vanuit onze rol en expertise gezien onze opdracht.
In samenwerking met de 5 gemeenten wordt gewerkt aan een nieuwe tekst voor de dienstverleningsovereenkomst (DVO) voor Werk, Inkomen en Zorg. Hierin worden onder andere de volgende zaken opgenomen:
- Doel en omvang van de dienstverlening
- Kwaliteitseisen
- Verantwoordelijkheden van beide partijen
- Evaluatie en rapportage
Naast de basisdienstverlening die geldt voor alle gemeenten, worden in de DVO ook afspraken gemaakt voor gemeenten die op individuele basis maatwerk willen afnemen. Verder worden de nieuwe ontwikkelingen zoals hiervoor genoemd in de nieuwe DVO meegenomen.
Participatiewet
Onder meer als gevolg van de toeslagenaffaire en ook de boodschappenaffaire is in het akkoord van het vorige kabinet opgenomen dat maatregelen nodig zijn om het vertrouwen van de burgers in de overheid te herstellen en de inrichting van de bestaanszekerheid te vereenvoudigen. Deze maatregelen zijn verdeeld in drie sporen. Spoor 1 is het wetsvoorstel Participatiewet in balans. Spoor 2 bevat domein-overstijgende maatregelen en maatregelen voor de langere termijn. Spoor 3 is gericht op het ontwikkelen van een instrumentarium om de vakkundigheid van professionals in de gemeentelijke uitvoering te verbeteren en een cultuuromslag te bewerkstelligen.
Inmiddels is er een wetsvoorstel gereed onder de naam Participatiewet in balans, het gaat om de grootste geplande aanpassing van de Participatiewet sinds de invoering in 2015. Het wetsvoorstel bevat aanpassingen die ervoor moeten zorgen dat niet de regels, maar de mens meer centraal komt te staan. Inwerkingtreding is waarschijnlijk voorzien voor 1 januari 2026. We nemen de uitvoering nadrukkelijk mee in de voorbereidingen. Klantmanagers zijn bekend met de aanpassingen en we geven hen de juiste tools om de aanpassingen in de praktijk te brengen. Binnen de GR krijgen de drie genoemde sporen de komende jaren de benodigde aandacht. Hier wordt ook de verbinding gezocht met het project 'Simpel Switchen' dat gericht is op het vereenvoudigen van de overstap van uitkering naar werk.
In 2024 zijn door het ministerie van SZW hervormingen aangekondigd met betrekking tot de arbeidsmarktinfrastructuur, bedoeld om de gezamenlijke publieke en private dienstverlening aan werkzoekenden, werkenden en werkgevers te verbeteren. Eén van de maatregelen betreft de vorming van regionale werkcentra. Deze hervormingen raken ook de dienstverlening van het WSP van GR de Bevelanden. 2025 is daarbij een overgangsjaar en in 2026 moet in iedere regio een Werkcentrum actief zijn. Momenteel wordt er gewerkt aan het samenwerkingsconvenant en zijn er diverse werkgroepen actief waarin de Hervorming Arbeidsmarkt Infrastructuur centraal staat. Vanuit GR de Bevelanden hebben wij een belangrijke rol in de vertegenwoordiging van de Oosterschelderegio. Hierin vindt veelvuldig afstemming plaats met de gemeenten Tholen en Schouwen-Duiveland.
GR de Bevelanden wenst voor onze inwoners een passend aanbod voor diegenen die zich niet zelfstandig kunnen redden op de arbeidsmarkt. We zien dat er binnen het sociaal domein vraagstukken liggen ten aanzien van bijvoorbeeld (arbeidsmatige) dagbesteding en ontwikkeling van doelgroepen die niet direct inzetbaar zijn op de reguliere arbeidsmarkt.
Er ligt een "
voorstel voor een gezamenlijke bestuursopdracht Gemeenschappelijke Regeling de Betho en Gemeenschappelijke Regeling de Bevelanden
". Deze gaat in samenwerking met beide besturen en gemeenten worden uitgevoerd. Deze visie is gericht op een toekomstbestendige, integrale uitvoering van de Participatiewet (en de oude Wsw).
Inburgering
Binnen het programma werk wordt ook uitvoering gegeven aan de Wet Inburgering. GR de Bevelanden verzorgt de uitvoering van deze wet, waarbij voor iedere inburgeraar een passend (leer)traject wordt gezocht. Binnen het team wordt hard gewerkt om achterstanden weg te werken en processen verder te optimaliseren. Verder wordt er intensief samengewerkt met Scalda, Vluchtenlingenwerk en lokale gemeenten.
Schulddienstverlening
GR de Bevelanden streeft naar een integrale aanpak bij schulddienstverlening en armoedebestrijding, waar mogelijk vroegtijdig en preventief. Preventieve activiteiten worden opgepakt in samenwerking met de gemeenten. We bieden aan verschillende doelgroepen toegankelijke, efficiënte en effectieve dienstverlening. In het kader van vroegsignalering wordt ieder signaal van betalingsachterstanden opgepakt. We gaan verder met de ontwikkelde aanpak voor de specifieke doelgroepen jongeren en ondernemers met financiële zorgen.
De doorstroom in de schuldhulpverlening is versneld door de verkorte schuldsaneringstermijn. Met betrekking tot de doorstroom is ook de samenwerking met bewindvoerders van belang. Wij willen afspraken vastleggen in convenanten.
Ons lidmaatschap van de NVVK borgt de kwaliteit van onze uitvoering van schuldhulpverlening. Hiervoor worden wij tweejaarlijks ge-audit. In 2026 vindt de volgende audit plaats. We monitoren en evalueren hiervoor de resultaten en effecten van onze schuldhulpverlening.
Wet maatschappelijke ondersteuning
Verder verstrekken we maatwerkvoorzieningen, die bijdragen aan de zelfredzaamheid en participatie van inwoners. Bij inwoners die ondersteuning vragen in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning wordt de persoonlijke situatie integraal in kaart gebracht om zodoende een passende oplossing te zoeken.
Door het benutten van diverse mogelijkheden proberen we het beroep op maatwerkvoorzieningen te beperken. De mate waarin we maatwerkvoorzieningen verstrekken hangt onder andere af van de beschikbaarheid van gemeentelijke voorzieningen in het voorliggende veld. GR en gemeentes moeten elkaar actief blijven opzoeken, samenwerken en inwoners vroegtijdig voorlichten. Dit is van belang om de gewenste besparingen en gewenste “grip op het sociaal domein” te bereiken.
In verband met de nieuwe contractering Jeugdwet zijn hernieuwde werkafspraken met de deelnemende gemeenten rond de overgang 18-/ 18 + gemaakt om een soepele overgang tussen de Jeugdwet en de Wmo mogelijk te maken.
Op 1 april 2026 loopt de sterfhuisconstructie van het oude (lumpsum)contract huishoudelijke hulp en begeleiding af. Dit betekent dat uiterlijk in het eerste kwartaal 2026 alle indicaties zijn omgezet naar de nieuwe contractvorm (PxQ).
Daarnaast is er begin 2026 volop aandacht voor de verdere implementatie van het nieuwe contract hulpmiddelen, welke eind 2025 wordt afgesloten.
Met de wijziging van de eigen bijdrage Wmo wordt de hoogte van de eigen bijdrage bij alle maatwerkvoorzieningen weer afhankelijk van het inkomen. Deze wijziging gaat per 1 januari 2027 in. De exacte invulling is op dit moment nog niet bekend. In 2026 moeten de voorbereidingen voor het aanpassen van de verordening en de beleidsregels hiervoor plaatsvinden.